Akut Stres Bozukluğu Belirtileri ve Tedavisi

Akut Stres Bozukluğu, kişinin travmatik bir olayın sonrasındaki ilk dönemde verdiği tepkilere verilen addır ve ruhsal bir hastalıktır. Akut stres bozukluğu, çoğunlukla travmatik olayların ardından ortaya çıkar ve kişinin zihinsel ve fiziksel sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir.

Travmatik Olayların Etkisi

Akut stres bozukluğuna neden olan travmatik olaylar ikiye ayrılabilir:

Kişinin elinde olmayan travmatik olaylar: Ülkemizde meydana gelen kazalar, terör saldırıları ve depremler gibi olaylar akut stres bozukluğuna neden olabilir.
Bireyin kendisi ile ilgili travmatik olaylar: Kişinin korkuları, aldığı tehditler, aile içi şiddet, duygu karmaşaları ve stresli yaşam koşulları akut stres bozukluğuna yol açabilir. Bunların yanı sıra başarısızlık, dışlanma ve aşırı öz güven gibi psikolojik olaylar da bu rahatsızlığı tetikleyebilir.

Akut stres bozukluğu, yaşanan olaydan yaklaşık dört hafta sonra ortaya çıkar ve tepkileri 7-30 gün arasında sürer.

Akut Stres Bozukluğu Belirtileri

Bu dönemde farklı durumlar ortaya çıkabilir. Kişinin yaşadığı travmatik olay ve kişiliği belirtileri değiştirebilir. Bu belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz:

Uyuşukluk, duygusal tepkisizlik ve aşırı dalgınlık,
Çevrede gelişen olayların farkına varmama,
Gerçeklerin farkına varamama ve her şeyi kabullenme,
Kendi yaşadığı olayları hatırlamama ve her şeyi boş verme,
Yaşanan travmatik olayı sürekli göz önüne getirme,
Uyurken zorluk çekmek ve geceleri ani bir şekilde uyanmak,
Fiziksel huzursuzluk ve dengesizlik.

Bu tepkiler ve belirtiler oldukça can sıkıcı ve rahatsız edicidir. Fakat çok ciddi travmatik olayların ardından bu belirtilerin geldiğini bilmeliyiz. Akut stres bozukluğu tepkileri bazı insanlarda hafif bir şekilde olacağı gibi bazı kişilerde çok şiddetli tepkiler olabilir.

Akut Stres Bozukluğu Tedavi Süreci

Her birey hayatı boyunca zor zamanlar yaşayabilir. Kimi bireyler bu olaylar karşısında güçlü dururlar ve etkilenmezler, kimileri ise uzun zaman bu olayların etkisinden kurtulamazlar. Akut stres bozukluğu olan kişilerin mutlaka psikolojik tedavi görmesi gerekmektedir. Bu dönemlerde akut stres bozukluğu olan kişiye normal davranılması gerekmektedir. Yaşanan travmatik olayların hatırlatılmamasına özen gösterilmelidir. Bireyin üzerine fazla düşülmemeli ve baskı yapılmamalıdır. Zevk aldığı ve neşelendiği aktivitelere götürülmelidir. Bunların dışında tedavi süreci tamamen psikologa bırakılmalıdır.

Ekstra Bilgiler

Akut stres bozukluğu, erken evrelerde tedavi edilmezse, uzun vadede Post-Traumatik Stres Bozukluğu (PTSB) gibi daha ciddi rahatsızlıklara yol açabilir. Bu nedenle, belirtiler fark edildiği anda bir uzmana başvurmak önemlidir.

Psikoterapi, akut stres bozukluğu tedavisinde yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) ve göz hareketleri ile duyarsızlaştırma ve yeniden işleme (EMDR) gibi teknikler, travmanın etkilerini azaltmada etkili olabilir.

Ayrıca, bu süreçte sosyal destek çok önemlidir. Aile üyeleri ve arkadaşlar, kişinin iyileşme sürecinde destekleyici bir rol oynayabilir. Travmayı yaşayan kişiye empati göstermek ve ona güvenli bir ortam sağlamak, iyileşme sürecini hızlandırabilir.